© Adobe Stock

Jeden z lęków początkujących rodziców: kikut pępowinowy. Jak prawidłowo o niego dbać?

Agata Maj
Agata Maj
14 listopada 2024

Na temat pielęgnacji kikuta pępowinowego krąży wiele mitów. Postaramy się je zweryfikować i wyjaśnić najbardziej nurtujące kwestie: czym przemywać kikut, czy można go dotykać i czy to normalne, że zmienia kolor.

Kikut pępowinowy

Pielęgnacja noworodka dla wielu rodziców bywa stresująca. To całkowicie zrozumiałe, że zajmowanie się małym, delikatnym ciałkiem, szczególnie w pierwszych dniach po przyjściu dziecka na świat, jest spowite aurą lęku i niepewności. Jednym z zagadnień, które budzą najwięcej wątpliwości u świeżo upieczonych rodziców, jest pielęgnacja kikuta pępowinowego, czyli pozostałego fragmentu pępowiny. Pozbawiony ukrwienia z czasem się wysusza i między piątą, a 15 dobą po narodzinach odpada. Zanim to jednak nastąpi, kikut należy odpowiednio pielęgnować, tak aby nie doszło do zakażenia.

Tu pojawia się pytanie, jak to prawidłowo robić? Dezynfekować, przemywać, a może wcale nie moczyć nawet podczas kąpieli? Zaklejać, czy wręcz przeciwnie, jak najczęściej go odsłaniać? Oderwać, czy poczekać, aż samoistnie odpadnie? Pytania można mnożyć. Stawmy im czoła.

© Adobe Stock | Miljan Zivkovic

Pielęgnacja na sucho

Mama, teściowa czy babcia z pewnością poradzą każdej młodej mamie, by przemywała kikut swojego dziecka spirytusem, by jak najlepiej go odkazić. Kilka dekad temu rzeczywiście taka metoda pielęgnacji była obowiązująca, obecnie jednak lekarze zalecają suchą pielęgnację. Zalecenia mówią wprost – nie należy moczyć kikuta, bo wilgoć sprzyja namnażaniu się bakterii. Do mycia wystarczy woda z mydłem (odpowiednim dla dzieci od pierwszego dnia życia). Nie ma konieczności stosowania środków odkażających, tym bardziej, że mogą one podrażnić delikatną skórę dziecka.

W myciu kikuta kluczowe jest zebranie wydzieliny przy przyczepie (pierścieniu) pępowiny. Najlepiej zrobić to wilgotnym patyczkiem do uszu lub jałowym gazikiem. Żeby dokładnie oczyścić to miejsce, należy odchylić kikut. Bez obaw, to nie zaboli maluszka. W końcu kikut nie jest już ukrwiony, jego dotykanie może wiec jedynie powodować niewielki dyskomfort. Ważne jednak, by nie bać się go dotykać, bo w przeciwnym razie niemożliwe będzie dotarcie do wszystkich zakamarków. Po czyszczeniu kikut trzeba wytrzeć do sucha i "przewietrzyć".

Wietrzenie

Kikut wymaga stałego dostępu powietrza. Nie tylko nie należy go zaklejać plastrami, ale trzeba go jak najczęściej odsłaniać. Na rynku dostępne są nawet pieluszki, które mają specjalne wycięcie, by nie zakrywać kikuta, nie podrażniać go i nie blokować do niego dostępu powietrza. Przykładem są pieluszki NewbornBefore Newborn od Bella Baby Happy. Z nimi wietrzenie pępka będzie o wiele łatwiejsze.

Te dwa rodzaje pieluszek Bella Baby Happy mają także inne zalety: są pozbawione alergizujących perfum i lotionów, a użyte w nich materiały wspierają naturalną mikroflorę skóry dziecka. Są mięciutkie, cienkie i świetnie dopasowują się do malutkich ciałek (nawet wcześniaków ważących mniej niż dwa kg) O ich bezpieczeństwie i jakości świadczą certyfikaty IMiD oraz Original Excellent Dermatest.

  • Kikut to miejsce bardzo podatne na zakażenie.

    Jego pielęgnacja przypomina dbanie o ranę – należy zadbać o to, by to miejsce było czyste, suche i miało dostęp do powietrza.

    Źródło: Adobe Stock

  • "Wietrzenie" kikuta jest ważnym elementem pielęgnacji.

    Pomogą w tym pieluszki Bella Happy Newborn raz Before Neborn, posiadające specjalne wycięcie odsłaniające pępek.

    Źródło: Adobe Stock

  • Kikut pępowiny to pozostałość po odcięciu pępowiny.

    Tuż po przecięciu zabezpiecza się go specjalnym klipsem. Z czasem kikut obkurcza się, wysusza, zmienia kolor, aż odpada.

    Źródło: Adobe Stock

Uwaga z kąpielą

Podstawową zasadą przy pielęgnacji kikuta jest zadbanie, by był on czysty i suchy. W dbaniu o czystość wystarczy regularne przemywanie gazikiem, nie trzeba, a nawet nie należy myć go podczas kąpieli. Trzymając dziecko w wanience, trzeba zachować ostrożność i starać się nie dopuścić do zamoczenia pępka. Jeśli do tego dojdzie, po kąpieli trzeba dokładnie wytrzeć kikut i pozostawić go odkrytym do całkowitego wysuszenia.

Czas

Kikut pępowiny potrzebuje od pięciu do 15 dni na to, by odpaść. Z każdym dniem zmienia swój kolor, wysycha, aż odpada. Jeśli po upływie dwóch tygodni od porodu kikut nie odpadnie, warto skonsultować to z pediatrą.

Nie należy samodzielnie odrywać kikuta, nawet jeśli zaczyna się ruszać. Warto uzbroić się w cierpliwość i poczekać, aż sam odłączy się od naszego bobasa. Po odpadnięciu kikuta pępek u noworodka będzie zaczerwieniony, jak świeżo zagojona skóra. Może też wyciekać z niego niewielka ilość krwistej wydzieliny. Kiedy pępek się zagoi, można dbać o niego tak samo, jak o pozostałe części ciała maluszka.